Van de onderzochte gemeenten heeft tweederde moeite met het maken van concrete en meetbare afspraken met de gesubsidieerde instellingen of maakt ze überhaupt niet. En bijna 9 op de 10 gemeenten stuurt niet bij nadat ze van een instelling de verantwoordingsinformatie hebben gekregen, aldus de onderzoekers.

De onderzoekers noemen als knelpunten in het gemeentelijk subsidiebeleid:

• de doelen van het gemeentelijke beleid zijn niet expliciet, specifiek en meetbaar;
• er is geen koppeling tussen gemeentelijk beleid en subsidieafspraken;
• de afspraken met gesubsidieerde instellingen zijn niet specifiek en meetbaar;
• gesubsidieerde instellingen verantwoorden zich niet over de realisatie van de doelen;
• de gemeente gebruikt de verantwoording van de instellingen niet om bij te sturen.

Geeske Wildeman van bureau Necker van Naem: 'Nog steeds is bijna ieder knelpunt in meer dan de helft van de onderzochte gemeenten aanwezig. Alleen het stellen van duidelijke doelen is iets verbeterd in de afgelopen anderhalf jaar; van 77 naar 63%.' De overige vier punten schommelen elk rondom dezelfde percentages (tussen 47 en 87%).

De onderzoekers constateren ook enkele 'lichtpuntjes'. Zo worden gemeenten bij het opstellen van de doelen waaraan subsidies moeten bijdragen, wel steeds explicieter. Dat betekent dat gemeenten beter in staat zijn om naderhand te meten en te evalueren of met het geven van geld ook daadwerkelijk het gestelde doel bereikt is. Wildeman: 'Uit het onderzoek blijkt echter dat gemeenten nu nog achterwege laten de verantwoordingsinformatie van de gesubsidieerde instellingen hierop te controleren. Daarmee laten ze dus een kans liggen.'
Een ander lichtpuntje ligt op het gebied van BCF (beleidsgestuurde contractfinanciering) Uit het onderzoek blijkt dat steeds meer gemeenten initiatief nemen voor het maken van prestatieafspraken of het opstellen van uitvoeringsovereenkomsten met grotere instellingen als de bibliotheek of de welzijnsinstelling. Daarmee is een voorzichtige positieve trend waarneembaar. 'Het stellen van gemeentelijke doelen en het maken van duidelijke afspraken zijn stap 1 en 2 in een goed subsidieproces,' aldus Geeske Wildeman. 'De volgende stap is het evalueren en het zo nodig bijsturen van beleid na ontvangst van de verantwoordingsstukken van de instellingen.'

Necker van Naem komt tot deze vaststellingen op basis van een analyse van de conclusies van dertig onderzoeken naar subsidiebeleid uit de periode 2007-2011. Het gaat om gemeenten van verschillende grootte uit alle regio's van het land.

Voor meer informatie, zie de website van Necker van Naem.