Geïnspireerd door de Bibliotheek van 100 talenten ging Miranda Corbiere met kinderen aan het werk om de jeugdbibliotheek tot een plaats te maken waar de kinderen graag komen en lang blijven. Het 100 talenten-concept was precies waar ze in Hoorn naar op zoek waren: ‘Ik heb mij er altijd over verbaasd en aan geërgerd dat kinderen leven in een omgeving die vóór hen is bedacht, terwijl kinderen zelf de meest geweldige ideeën hebben.’

Alles kan en mag
Samen met architecte Liesbeth van Apeldoorn van TPAGH architecten en een groep kinderen werd de nieuwe jeugdbibliotheek vanuit een ‘alles kan en alles mag’ filosofie ontwikkeld. Er was één harde eis: de jeugdbibliotheek moest flexibel zijn, want ideeën veranderen en dan moet de bibliotheek in een handomdraai méé kunnen veranderen. Het begrip ‘collectie’ wordt bij de Bibliotheek van 100 talenten ruim geïnterpreteerd: ieder kind kan in een 100 talenten-concept naast het omgaan met media vanuit zijn eigen intelligentie dingen beleven. In Babel moeten kinderen niet alleen verhalen kunnen vinden, maar ook zelf kunnen creëren. Ieder kind kan er lezen, spelen en ontdekken.

Denkers, dromers en doeners
Tijdens drie workshops met de architect ontwikkelden kinderen ideeën voor de inrichting en aankleding van de ruimte. Met enorme creativiteit en het vermogen om buiten het bestaande stramien te denken, kwamen zij tot zeer concrete voorstellen. De kinderen vulden elkaar onderling goed aan, er waren denkers, dromers en doeners en die kwamen juist door samenwerking tot de beste resultaten. Veel ideeën zijn exact zoals ze bedacht zijn uitgevoerd: een onbewoond eiland als ideale leesplek, de leesbedden op de kasten en het sportveld in het midden van de ruimte zijn elementen die kinderen zelf bedacht hebben. Uit kleine dingen bleek dat zij anders denken dan volwassenen: de hoek die ‘computers en techniek’ zou gaan heten, heet ‘computers en machines’ omdat techniek voor kinderen een abstract begrip is.

Kleine grapjes
De bedenkers van Babel dachten niet alleen aan zichzelf. Corbiere: ‘Wie met kinderen werkt, heeft geen duur marketingbureau nodig! Zij kwamen met het idee voor een plek waar ouders lekker koffie kunnen drinken in de buurt van de kleine kinderen, want: ’Als de ouders lekker zitten, mogen de kinderen langer blijven!’ Zij kwamen met eenvoudige maar zeer succesvolle ideeën om de collectie meer te laten leven: een bak met schelpen met een schelpenboek ernaast om ze te kunnen determineren bijvoorbeeld. Overal in de ruimte zitten kleine grapjes verstopt, zoals een speeldoosje of kijkertje. Het meubilair bestaat uit houten kratten met een achterkant van gaas, gebaseerd op de West-Friese bollenbakken, die je op verschillende manieren kunt gebruiken. Het zijn afwisselend prentenboekenbakken, kasten, zitmeubels of tentoonstellingsobjecten. Qua bewegwijzering worden in Babel grote letters gebruikt, waarbij de kleur en het patroon aanpast wordt. Je leest niet alleen het woord ‘natuur’, je ziet het ook.

Onlogische zaken aangepakt
De ontwikkeling van Babel is gebruikt om een aantal onlogische zaken aan te pakken: het Makkelijk Lezen Plein en de 4You! zijn bijvoorbeeld geïntegreerd, zodat er geen extra indelingen zijn waar geen kind iets van snapt. Voor jongeren zijn in overleg met de scholen voor voortgezet onderwijs ook de lijstboeken in de collectie opgenomen, voorzien van een niveauaanduiding gebaseerd op het promotieonderzoek van Theo Witte. Dat blijkt een groot succes. Ook bij het bedenken van activiteiten worden kinderen succesvol ingeschakeld, zoals bij de levendestandbeeldententoonstelling en het bouwen van een chocoladestad.

Experimenteren
Babel is een bijzondere plek, waar ruimte is om te experimenteren en waar kinderen voelen dat ze welkom zijn, ook als zij niet van lezen houden. Het succes blijkt uit de cijfers: 25% meer uitleningen, 50% meer leden en de gemiddelde verblijfsduur is gestegen van 7 naar 55 minuten!
Wie Babel met eigen ogen wil zien, kan op YouTube het jeugdjournaalfilmpje bekijken (of gaan kijken natuurlijk!).
Voor meer informatie: mcorbiere@bibliotheekhoorn.nl, telefoon 0229-285788

Voor een slideshow met foto´s van Babel Hoorn, zie hier.

Tekst: Wendy de Graaff
Foto: Gerrit Serné