Het begon allemaal met een filmpje dat een lezer afgelopen najaar meebracht naar een bijeenkomst van de Lezers van Stavast. Gezamenlijk keken de lezers naar dit filmpje: een TED Talk van de Amerikaanse kunstenares Candy Chang. Zij werd bekend door het Before I die I want to...-project dat zij in haar woonplaats New Orleans opzette. De dood van een dierbare had haar aan het denken gezet over wat echt belangrijk is in een mensenleven. Ze vroeg zich af hoe andere mensen daarover dachten en besloot een kraakpand tot krijtbord om te toveren. Bovenaan stond: Before I die I want to... Een dag later was het al helemaal volgeschreven! Het idee werd vervolgens in vele andere steden en landen overgenomen.

Echte waarde
Na het zien van de video realiseerde bibliothecaris Hans van Duijnhoven zich onmiddellijk dat hier een mooi bibliotheekproject in zat. Een project dat ook nog eens perfect aansloot bij het jaarthema Echte waarde(n) van de Noord Oost Brabantse bibliotheken. Before I die draait immers helemaal om de vraag wat waardevol is in het leven. Bovendien leenden december en januari, reflectiemaanden bij uitstek, zich bijzonder goed voor zo’n vraag. In het Brabants Dagblad stelde Van Duijnhoven: ‘Door naar de memo’s van anderen te kijken, ga je nadenken over jezelf’.

Extra wand
In alle vestigingen van de Noord Oost Brabantse Bibliotheken werd een wand vrijgemaakt voor het project. Vooral in Oss sloeg het enorm aan. Er kwamen zoveel bijdragen dat er een extra wand bij moest komen. Wie nu de bibliotheek binnenkomt, staat meteen oog in oog met een zee van roodwitte memo’s voorzien van prachtige, grappige en ontroerende bijdragen. Zoals de 5-jarige Jesper die onbedoeld een wat schrijnende boodschap achterlaat: ‘Voor ik dood ga, wil ik dat er iemand naar me komt kijken’. Of Eva, 6 jaar, die schrijft: ‘Voor ik dood ga, wil ik dat ik de wereld nog kan helpen’. Wat opvalt, is dat veel mensen iets voor zichzelf wensen, maar dat evenzoveel mensen een betere wereld willen, met geluk en welvaart voor iedereen.
Het doel van de bibliotheek was om mensen te laten stilstaan bij dingen die ze écht belangrijk vinden. Dat is meer dan gelukt. Veel mensen blijven voor de wand staan en lezen de bijdragen van anderen. Regelmatig hoor je ouders met hun kinderen praten over de verschillende wensen die op de muur te lezen zijn, of over hun eigen wensen en die van hun kinderen.

Gemeentelijke bijdragen
Halverwege het project stuurde Van Duijnhoven een brief naar de burgemeester van Oss met de vraag of zij en haar ambtenaren ook een bijdrage zouden willen leveren. Een week later werd een envelop bezorgd met daarin de bijdragen vanuit het gemeentehuis. Een speciaal hoekje werd ingeruimd voor de bijdragen van de Osse gemeenteambtenaren. In zijn blog van 21 januari doet Van Duijnhoven er verslag van.
Van Duijnhoven schreef overigens zelf ook een memo. ‘Mezelf uploaden naar de cloud’, staat erop. Een verwijzing naar Ray Kurzweil en anderen die serieus discussiëren over een (verre?) toekomst waarin we ons bewustzijn kunnen uploaden naar een computer en daardoor 'eeuwig' leven.

Picasa carrousel
Wie de indrukwekkende wand in Oss nog wil bekijken moet snel zijn, want hij is alleen deze week nog te zien. Voor wie daar niet aan toekomt: alle briefjes zijn gefotografeerd en in een Picasa carrousel geplaatst. Een heerlijke verzameling om even bij weg te dromen en na te denken over wat voor jezelf nu echt waardevol is in het leven.
Jan de Waal heeft, samen met een ict-stagiaire, nog een filmpje gemaakt over het project, waarin Hans van Duijnhoven uitleg geeft over het project en vele leuke, ontroerende en tot nadenken stemmende voorbeelden getoond worden.
Eerder blogde Jeanine Deckers over het Before I die-project. Voor zover wij weten zijn de Noord Oost Brabantse Bibliotheken de enige in Nederland die er iets mee hebben gedaan.
Wij hopen dat dit mooie initiatief nu ook door andere bibliotheken wordt omarmd!

Het filmpje van Jan de Waal over het project is te vinden op YouTube.

Tekst: Marina Polderman & Joyce Sternheim

Voor de misschien wel opmerkelijkste memo, zie de afbeelding. Die hing meteen al de eerste week in Oss.