In het onlangs uitgebrachte advies van de stuurgroep 'Bibliotheek van de Toekomst' wordt gekozen voor een variant die jaarlijks 4,1 miljoen euro zou kosten. De gemeente besloot enige tijd geleden het budget voor de bibliotheek te halveren van 6 miljoen naar 3 miljoen euro.
Het rapport, getiteld
'Odyssee BE. Innovatie & Transitieprogramma Bibliotheek Eindhoven (BE) 2013-2017' (PDF), vormt de afsluiting van
het zogeheten experttraject, een studie naar de toekomst van de Eindhovens bibliotheek, dat bijna een jaar geleden werd gestart.
In het aan B en W voorgelegde advies wordt met name ingezet op een educatief programma voor de jeugd en het omvormen van de centrale tot een 'kenniswerkplaats'.
Met de eerste programmalijn, '
Wijzer! met taal en media' genoemd, wil de bibliotheek in samenwerking met het onderwijs de taalontwikkeling, informatievaardigheden en mediawijsheid van kinderen vergroten. De focus ligt daarbij op kinderen in de leeftijdsgroep tot circa 12 jaar. De middelen worden hierbij direct ingezet op de plek waar het toe doet, zo stelt de stuurgroep, en met aandacht voor digitale vormen van lezen en mogelijkheden van nieuwe media.
De tweede programmalijn betreft het inrichten van een 'Kenniswerkplaats', waarbij de huidige centrale bibliotheek wordt omgevormd tot 'een bruisend centrum voor media, educatie en persoonlijke ontwikkeling'.
'Het uitlenen van fysieke boeken vanaf wijklocaties zal niet meer als faciliteit worden aangeboden,' zo stelt de stuurgroep. Voor zover de bibliotheekfilialen ook een belangrijke sociale functie in de buurten en wijken vervullen heeft de stuurgroep hiervoor, met inachtneming van de zeer beperkt beschikbare middelen, alternatieven uitgewerkt die vallen onder de noemer 'De Sociale Wijkbibliotheek'. Hierbij gaat het om een thuisbezorgservice en verder zullen er afspraken worden gemaakt met enkele instellingen voor ouderenzorg en woningbouwcorporaties voor de continuering van kleinschalige sociale wijkbibliotheken, zo wordt in het rapport gesteld.
De stuurgroep, bestaande uit voorzitter Mario van Hamersveld, Guus Hulshof, Harry Janssen en directeur Thijs Kuipers, heeft drie varianten uitgewerkt:
- Bij variant 1 is sprake van een alternatief waarbij optimaal wordt aangesloten bij de opdracht in Zonder kaft en ezelsoren? (PDF): het realiseren van een behoorlijk educatief programma en het inrichten van de kenniswerkplaats. Hiervoor zal jaarlijks volgens de stuurgroep 5,2 miljoen euro nodig zijn.
- In variant 2 wordt het educatief programma naar behoren gerealiseerd; de inrichting van de “kenniswerkplaats' wordt getemporiseerd resp. komende periode nog nader ontwikkeld. Kosten ruim 4,1 miljoen euro.
- Variant 3 voldoet aan het voornemen van de gemeente de subsidie terug te brengen naar 3 miljoen euro op jaarbasis. In deze variant blijft de focus van de bibliotheek op de beschikbaarheid van het fysieke boek in de meest kosteneffectieve vorm. 'Sober educatief programma, sobere bibliotheek,' zo schrijft de stuurgroep.
De stuurgroep adviseert te kiezen voor variant 2, die 'een aanvaardbaar compromis biedt tussen de ambities ten aanzien van de bibliotheekfuncties en de momenteel beschikbare middelen'.
Voor variant 1 is het beslag op de financiële middelen te groot. In variant 3 is uitgegaan van een strikt beperkte inzet van financiën. De op basis van de inzet van 3 miljoen euro (het bedrag dat de gemeente wil uittrekken voor de bibliotheek) uitgewerkte opzet biedt volgens de stuurgroep geen solide perspectief en is dus niet levensvatbaar op termijn.
De transitie heeft nadrukkelijk gevolgen voor de wijze van werken van Bibliotheek Eindhoven, zo stelt de stuurgroep: 'Zo zal meer dan voorheen met partners in de stad, bijvoorbeeld vertegenwoordigers van het onderwijs, bedrijfsleven, media, en culturele instellingen, ondernemend worden samengewerkt. Ook de organisatie van de BE zal worden aangepast. De koers in de richting van een nieuwe bibliotheekorganisatie heeft consequenties voor de inzet van met name het personeel en de huisvesting,' aldus het rapport.
Een maand geleden werd al
bericht dat de bibliotheek ontslag heeft aangevraagd voor 20 van de 89 medewerkers.
Het advies zal waarschijnlijk op 9 april besproken worden in de gemeenteraad. Half maart wordt er een raadsvoorstel van B en W verwacht.
Het nu gepubliceerde advies sluit aan bij het raadsvoorstel van B en W getiteld '
Transitie bibliotheekfuncties' (zie ook
dit bericht) van 23 oktober 2012, waarin de twee bovengenoemde programmalijnen uitgewerkt zijn. Dit voorstel kwam voort uit het rapport '
Zonder kaft en ezelsoren', de afronding van de eerste fase van het experttraject 'Bibliotheek van de Toekomst'.
Op de
website van Bibliotheek Eindhoven zijn de volledige teksten te vinden van het rapport
'Odyssee BE. Innovatie & Transitieprogramma Bibliotheek Eindhoven (BE) 2013-2017' (PDF) en van de
Eindrapportage stuurgroep (PDF)
.