De VNG reageert hiermee op een brief van de VOB van 5 maart jl, naar aanleiding van de ontwikkelingen in de gemeente Waterland, waar de commerciële aanbieder Karmac Bibliotheekservice (KBS) vanaf 2014 de bibliotheekvoorziening zal gaan verzorgen.
De VOB spreekt in de brief onder andere haar zorg uit over het feit dat de bibliotheek in Waterland vanaf 2014 geen onderdeel meer zal zijn van het landelijke stelsel, de cao niet zal volgen, niet tot nauwelijks aan leesbevordering of aan samenwerking met het onderwijs zal doen en niet deelneemt aan certificering en kwaliteitszorg.

De VNG stelt nu in haar brief van 16 april het niet als bezwaarlijk te zien dat bepaalde gemeenten prioriteit geven aan de uitleen- en ontmoetingsfunctie, zoals in Waterland het geval zal zijn als Karmac de bibliotheek overneemt. 'In het algemeen gesproken zal de komende jaren het accent in de werkzaamheden van bibliotheken zich verplaatsen van de uitleenfunctie naar ondersteuning van ontwikkeling en educatie. De mate waarin daaraan behoefte is, zal echter wisselen per gemeenten. In Waterland wordt prioriteit gegeven aan de uitleen- en ontmoetingsfunctie van de bibliotheek. Differentiatie in de vraag van gemeenten is een logisch voortvloeisel uit het decentrale stelsel,' aldus de VNG.

Verder stelt de VNG overleg te hebben gevoerd met de directie van Karmac Bibliotheekservice (KBS) en de gemeente Waterland en tot de conclusie te zijn gekomen dat met de kwaliteit van het bedrijf niets mis is. 'Wij constateren dat KBS reeds bibliobusdiensten aanbiedt, hoofdzakelijk in opdracht van een aantal (gecertificeerde) openbare bibliotheken. KBS biedt aan eenieder laagdrempelig toegang tot een keur van informatie/literatuur. In principe kan door aankoop op aanvraag van boeken die niet in de collectie beschikbaar zijn, een ruim aanbod worden gegarandeerd,' aldus de VNG.

Ook ziet de VNG geen reden om aan te nemen dat een door Karmac geëxploiteerde bibliotheek in Waterland niet deel zou kunnen nemen aan de digitale bibliotheek en gaat zij nader in op de inzet van vrijwilligers: 'Uit contact met de stichting Bibliotheek.nl is niet gebleken dat aansluiting van KBS op het digitale infrastructuur juridisch onmogelijk zou zijn. KBS hoeft volgens het bedrijf de CAO bibliotheekwerk niet te volgen, omdat slechts een beperkt deel van de omzet met bibliotheekdiensten wordt behaald. KBS hanteert arbeidsvoorwaarden die met de CAO bibliotheekwerk vergelijkbaar zijn. De dienstverlening van KBS is professioneel en niet op basis van vrijwilligers. Vrijwilligers spelen een aanvullende rol zoals ook bij andere bibliotheken het geval is, al is het mogelijk dat deze rol bij KBS wat groter zal zijn. Het betreft hier verder een zaak tussen de sociale partners.'

In een terzijde wijst de VNG er op van mening te zijn dat uitbreiding van de inzet van vrijwilligers in de lokale bibliotheek gewenst is. 'Nu de gemeenten - tegen achtergrond van krimpende middelen - keuzes moeten maken in de maatschappelijke taken die ze wel en niet oppakken, zal steeds vaker een beroep op het eigen initiatief van de burger moeten worden gedaan,' aldus de VNG.

De VNG vindt het wenselijk door Karmac verzorgde bibliotheekvoorzieningen (en commercieel bibliotheekwerk in het algemeen) in het certificeringsysteem op te nemen om de kwaliteit van de dienstverlening te borgen. 'Of KBS aan de certificeringnorm van de stichting Certificering Openbare Bibliotheken kan en wil voldoen of het bedrijf (als commercieel bedrijf en niet VOB-lid) op een andere, maar vergelijkbare manier de kwaliteit wil borgen, is een vraag die beantwoord moet worden. Overigens ligt in de bewaking van de kwaliteit van het bibliotheekwerk een verantwoordelijkheid bij de (aanbestedende) gemeente. De gemeente Waterland gaat ons inziens deze verantwoordelijkheid niet uit de weg,' aldus de VNG

Samenvattend stelt de VNG geen bezwaar te hebben tegen de toetreding van een commerciële aanbieder op de bibliotheekmarkt en het wenselijk te vinden dat deze wordt gecertificeerd.