Nieuw inventarisatierapport innovatieprojecten: ‘invloed bezuinigingen verontrustend’
Uit interviews en mailwisselingen met sleutelfiguren in het openbare bibliotheekwerk op vragen over innovatieprojecten komt een verontrustend beeld naar voren over de invloed van bezuinigingen op innovatie. Dat zegt Edwin Mijnsbergen (M.I. Webwerk) in de samenvatting van zijn tweede in opdracht van het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken (SIOB) uitgevoerde inventarisatie van innovatieprojecten. Deze inventarisatie is een actualisering van en aanvulling op de vorig jaar gehouden inventarisatie.
Vorig jaar leverde de inventarisatie 94 projecten op. De nieuwe lijst komt op 157. Mijnsbergen schrijft in de samenvatting van
zijn rapport (pdf): ‘Wat in de inventarisatie niet goed tot uitdrukking komt, maar zeker niet onvermeld mag blijven, is dat uit de interviews en mailwisselingen met verschillende sleutelfiguren uit de bibliotheekbranche een verontrustend beeld naar voren komt over de invloed van de bezuinigingen op de innovatie in het openbaar bibliotheekwerk. Projecten die lopen kunnen weliswaar worden voortgezet maar het werd ook duidelijk dat veel projecten zijn toevertrouwd aan (te kleine) teams, die vaak meerdere projecten tegelijk moeten trekken. Zo nu en dan wordt zelfs expliciet bedankt voor nieuwe projecten - zelfs als daar een subsidie tegenover staat - omdat bezuinigingen de inzet van bestaande medewerkers, of het werven van nieuwe, onmogelijk maken. Deze uitingen wekken de indruk dat innovatie in het openbaar bibliotheekwerk vaak kwetsbaar is. Hoe kwetsbaar precies zou nader onderzocht moeten worden, maar het lijkt niet te voorbarig om te stellen dat krachtenbundeling binnen innovatie meer dan ooit noodzakelijk is.’
Rapport-Cohen leidend
Zoals eerder werd bericht, is het SIOB in 2013 gestart met een
innovatieagenda. Ook werd er een
innovatieraad ingesteld. Voorzitter Erna Winters
vertelde in augustus op Bibliotheekblad.nl dat het
rapport-Cohen leidend is voor het werk van de innovatieraad. Op basis van ‘Cohen’ hanteert het SIOB een indeling in vier basisdomeinen en acht innovatiedomeinen. Die vier basisdomeinen zijn: 1. De bibliotheek verbindt mensen met informatie, 2. De bibliotheek biedt een platform voor persoonlijke ontwikkeling, 3. De bibliotheek staat centraal in de lokale infrastructuur en 4. De bibliotheek biedt meer dan je zoekt.
De acht innovatiedomeinen zijn: 1. mediawijsheid, 2. makers- of werkplaatsen, 3. kennis delen, 4. faciliteren lokale auteurs, 5. community building, 6. leesbevordering, 7. contextualisering van informatie en 8. promotie van de collectie.
De acht innovatiedomeinen zijn niet allemaal rechtstreeks onder te brengen in de 4 Cohen-domeinen, maar een schemaatje in het rapport laat op pagina 9 zien hoe de verbanden liggen.
Mijnsbergen kon niet alle projecten onderbrengen in een domein - er is dus een rubriek ‘overige’ - maar 36 vallen er in ‘biedt meer dan je zoekt’ (met contextualisering van informatie en promotie van de collectie), 25 in ‘centraal in lokale infrastructuur’ (met faciliteren lokale auteurs, community building en leesbevordering, 18 in ‘platform persoonlijke ontwikkeling’ (met makers- of werkplaatsen en kennis delen) en 16 in ‘verbindt mensen met informatie’ (met mediawijsheid).
Definitie innovatie
Mijnsbergen citeert nog een keer de door het SIOB gehanteerde definitie van ‘innovatie’: ‘de introductie van een nieuw(e) (eigenschap van) product /dienst, proces, praktijk of idee, inclusief de succesvolle implementatie en acceptatie daarvan door de beoogde gebruikers. Voor de bibliotheeksector houdt dat in dat door centrale regie van innovatie het voor bibliotheekorganisaties mogelijk wordt en/of blijft zich te blijven vernieuwen, zodat de bibliotheek flexibel genoeg is en blijft om haar rol telkens te evalueren en haar meerwaarde te bewijzen en te verdedigen.’
Het volledige rapport, met als hoofdbestanddeel de lijst van projecten, is te vinden op de
SIOB-site.