Bibliotheken worden door de stichting Certificering Openbare Bibliotheken getoetst. Een van de toetsingscriteria is toegankelijkheid van dienstverlening voor mensen met een beperking. Hoe pakt dat in de praktijk uit? We nemen een kijkje bij de openbare bibliotheek in Deventer. 'Het gaat niet alleen om het voldoen aan de richtlijnen. Je moet ook zelf logisch nadenken.'

De hoofdlocatie van de Bibliotheek Deventer is gelegen aan De Brink, in het historische centrum van de stad. Sinds 1964 is de bibliotheek in dit statige pand gevestigd. Het ademt lang vervlogen tijden uit. Binnen wordt op een vooruitstrevende manier informatie toegankelijk gemaakt. Babette Granberg, teammanager, is daar zeer gedreven over. 'De bibliotheek is van en voor iedereen. Die ideële instelling maakt dat we informatie voor iedereen willen ontsluiten. Daar zoeken we steeds weer nieuwe wegen voor. Zodat alle mensen – met of zonder beperking – zich kunnen ontwikkelen, ontplooien en deelnemen aan de maatschappij.' Deze dienstverlenende grondhouding zorgt er voor dat de Deventer bibliotheek bruist van vernieuwende activiteiten en samenwerkingsverbanden. 'We proberen creatief te zijn. Het gaat wat ons betreft niet alleen om het voldoen aan richtlijnen, maar ook om zelf logisch nadenken.'

Gele Verhalenbus
Een van de activiteiten van de Deventer bibliotheek is De Gele Verhalenbus. Deze gele Citroën HY uit 1973 rijdt door de hele stad om voorlezen te promoten. 'Voorlezen is niet alleen leuk, het stimuleert de fantasie en taalontwikkeling van een kind,' legt Granberg uit. 'We zetten deze bus in als aanvulling op onze eigen activiteiten. Maar de bus komt ook op uitnodiging gratis langs bij scholen, kinderdagverblijven, peuterspeelzalen, evenementen en buurtfeesten. Zo maken we de Nederlandse taal van jongs af aan toegankelijk.'

Toegankelijke taal
Daarnaast organiseert de bibliotheek twee keer per maand een Taalcafé. Dit doet zij in samenwerking met de gemeente en ‘Taal voor het Leven’. Deventer kent relatief veel laaggeletterden. Op deze manier worden zij op een laagdrempelige manier geholpen met het oefenen van de Nederlandse taal. Het Huis der Taal is een ander initiatief. Het helpt anderstalige Deventenaren aan een taalmaatje, waarmee ze wekelijks Nederlands oefenen. En het Taal-digipunt is voor iedereen die beter wil worden in de Nederlandse taal of die meer handigheid wil krijgen op computer en internet.

Plekje innemen
Maar er zijn nog veel meer activiteiten. 'Te veel om op te noemen,' zegt Granberg lachend. 'Zo organiseren we bijvoorbeeld ook een leesbeurs. Allerlei organisaties laten dan leeshulpmiddelen zien voor mensen met een beperking. Ook hebben we een groep van vrijwilligers, die boeken brengen en halen bij mensen die moeilijk ter been zijn. Voor de kinderen hebben we de Bibliotheek op school, in het kader waarvan we nu samenwerken met 22 scholen. Daarvoor leiden we leescoördinatoren op en helpen bij de leesontwikkeling van leerlingen. Ook maken we een collectieplan voor scholen en mogen zij onze collectie onbeperkt gebruiken. Zo bieden we kinderen heel eenvoudig toegang tot informatie. En sinds enige tijd  hebben we Deventer Radio en TV (DRTV) in huis. Via co-creatie gaan we samen mooie programma’s aanbieden. Alles is er op gericht mensen te helpen hun plekje in de maatschappij in te nemen.'

Wijkwinkel
Een speciaal onderdeel van Bibliotheek Deventer is de Wijkwinkel. Deze Wijkwinkel ontsluit alles wat te maken heeft met welzijn, wonen en zorg in de gemeente Deventer. Hiervoor wordt gebruikgemaakt van een uitgebreide website en van informatiepunten die in bibliotheekvestigingen en buurthuizen te vinden zijn. 'Deventer is uniek. Als bibliotheek voeren wij gemeentelijk beleid uit. Via de wijkwinkel geven we informatie en advies aan bewoners. We werken daarvoor samen met alle gemeentelijke en maatschappelijke organisaties. Mensen hoeven niet langer meer zelf te zoeken naar iemand die hen kan helpen, dat doen wij. En als ze niet precies weten hoe gemeentelijke procedures werken, dan leggen wij ze dat uit. Binnenkort gaan de sociale wijkteams zelfs op een aantal locaties van de wijkwinkel hun afspraken met inwoners houden. Een betere integrale aanpak is er niet om mensen toegang te bieden tot informatie over wonen, welzijn en zorg.'

Dicht bij mensen
Voor Granberg is het vanzelfsprekend dat de bibliotheek ook fysiek goed toegankelijk is. Probleem in Deventer is alleen dat het centrumgebouw smalle gangen en paden kent. Er is een lift, maar daar passen niet alle scootmobielen in. Wel is de benedenverdieping goed bereikbaar via een aangepaste voordeur en hellingbaan. 'Om de collectie zo toegankelijk mogelijk te houden, ga ik regelmatig het gesprek aan met bezoekers om van hen te leren. En als mensen boeken van de bovenverdieping willen, dan halen medewerkers die voor ze op.' Nu is het nog wat behelpen, maar medio 2017 verhuist de centrumbibliotheek naar een nieuw pand aan de Stromarkt. Daarnaast is de Bibliotheek Deventer toegankelijk via zeven nevenvestigingen en zeven servicepunten. 'Het beleid is altijd geweest om dicht bij de mensen te zitten. Dat blijft ongewijzigd. Ook dat is toegankelijkheid.'

Tekst en foto: Martin Bobeldijk