Ter aanvulling op het bovenstaande heb ik nog even gekeken wat VNG en OCW ook al weer vinden van Karmac-bibliotheken.
De VNG had geen bezwaren. Zie bericht van april 2013 (
http://www.bibliotheekblad.nl/nieuws/nieuwsarchief/bericht/1000004033) waarin o.a. stond: “In het algemeen gesproken zal de komende jaren het accent in de werkzaamheden van bibliotheken zich verplaatsen van de uitleenfunctie naar ondersteuning van ontwikkeling en educatie. De mate waarin daaraan behoefte is, zal echter wisselen per gemeenten. In Waterland wordt prioriteit gegeven aan de uitleen- en ontmoetingsfunctie van de bibliotheek. Differentiatie in de vraag van gemeenten is een logisch voortvloeisel uit het decentrale stelsel,” aldus de VNG.
Verder stelt de VNG overleg te hebben gevoerd met de directie van Karmac Bibliotheekservice (KBS) en de gemeente Waterland en tot de conclusie te zijn gekomen dat met de kwaliteit van het bedrijf niets mis is.
In maart 2014 zei minister
Bussemaker (
http://www.bibliotheekblad.nl/nieuws/nieuwsarchief/bericht/1000005238): “In algemene zin kan gesteld worden dat er in Nederland geen commerciële bibliotheken zijn. Dat wil zeggen: organisaties die zonder subsidie, tegen marktprijs, boeken (fysiek of digitaal) verhuren of uitlenen. In enkele gevallen komt wel de volgende situatie voor. Gemeenten willen dat voor hun inwoners een bibliotheek beschikbaar is en verstrekken een commerciële partij een budget om de gewenste diensten te leveren. Het bibliotheekwerk in de gemeente Waterland wordt op deze manier uitgevoerd. Indien aan de voorwaarden van het wetsvoorstel – zoals het vervullen van de vijf functies – wordt voldaan, past deze vorm binnen het Nederlandse openbare bibliotheekstelsel. De keuze voor de uitvoerder van het bibliotheekwerk is een gemeentelijke bevoegdheid en verantwoordelijkheid.”
Dus nogmaals, het zal lastig worden voor de KB om het Karmac-verzoek af te wijzen, want dan moet aangetoond worden dat de betrokken gemeenten niet aan de Stelselwet voldoen. Alle kans dat die gemeenten naar de VNG stappen. Het zou me ook niet verbazen als het hele onderwerp wordt meegenomen in het bestuurlijk overleg (met KB erbij) dat toch al wordt gevoerd over die strategische (innovatie)agenda.
Zou certificering nog een criterium kunnen zijn? Ook dat zal lastig zijn, want de Memorie van Toelichting (
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/dossier/33846/kst-33846-3?resultIndex=78&sorttype=1&sortorder=4) zegt onder 8.3 (Resultaten internetconsultatie): “Enkele bibliotheken stellen voor aan openbare bibliotheken de eis te stellen dat zij voldoen aan de geldende eisen voor certificering. Het openbare bibliotheekwerk kent een goed functionerend certificeringssysteem. Het is een systeem van zelfregulering. Indien dit systeem in de wet zou worden opgenomen, heeft dit als consequentie dat de Minister de verantwoordelijkheid krijgt op het niveau van individuele bibliotheken te bepalen of deze wel of niet een bibliotheek zijn in de zin van deze Wet. Een dergelijke rol verhoudt zich niet met het decentrale karakter van het lokale bibliotheekwerk. De opmerkingen hebben daarom niet geleid tot een aanpassing van het voorstel.”
Bij toetsing aan de wet kan de KB dus niet certificering als criterium nemen.
Karmac is wel erkend voor het leenrecht. Arjen Polman van de Stichting Leenrecht zei erover (
http://www.bibliotheekblad.nl/nieuws/uitgelicht/bericht/1000007099/uitleencijfers__e2_80_98de_bibliotheek_op_school_e2_80_99_verschillen_enorm_3b_aanbesteding_ocw_onderzoek): “Toen ze begonnen in Waterland hebben we de situatie opnieuw beoordeeld, en heeft Stichting Leenrecht gesteld dat het ging om ‘niet-commerciële activiteiten door een commerciële partij’, en dus mochten ze gebruik maken van het leenrecht om de boeken te exploiteren. Het alternatief was dat ze als commerciële partij toestemming moesten vragen bij uitgevers voor verhuur, en dat wilden ze natuurlijk per se voorkomen. De VOB kon zich overigens vinden in het oordeel van Leenrecht: zolang Karmac maar wel gewoon betaalde.”
Kortom, lastige kwestie, gezien alle gevoeligheden in de bibliotheekbranche. Het leek zo’n mooi idee: de KB heeft veel erfgoed en weinig gebruikers, de OB’en hebben weinig erfgoed en veel gebruikers. Dat zou veel “synergie” kunnen opleveren, evenals de KB/UB-afspraken met OCLC (Worldshare) rondom het GII-consortium (die meegenomen kunnen worden voor de OB’en). Het lijkt nog steeds niet onjuist, maar keerzijde is wel dat de KB nu ook wordt geconfronteerd met allerlei lastige problemen, zoals ook de beide HEC-rapporten (
http://www.bibliotheekblad.nl/nieuws/uitgelicht/bericht/1000003827) over de Stichting Bibliotheek.nl (BNL) al lieten zien. Ook interessante lectuur voor de KB, die nu met dezelfde problemen te maken krijgt als destijds BNL en daar nog een beetje aan moet wennen. Een aantal OB’en vindt nog steeds dat “de digitale bibliotheek” eigendom van de branche had moeten zijn. Maar het is nu eenmaal anders geregeld.
Zie ook “De maand die was” in de WWW van juni:
http://www.bibliotheekblad.nl/Handlers/ToonNieuwsbrief.ashx?id=1000000110&rendermode=html¶ms=.