Het bestuur van de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB) en de Koninklijke Bibliotheek (KB) zijn akkoord met het definitieve advies van Cohen en Brandenbarg over de inrichting van het consortium dat bedoeld is om inschrijving van leden en beheer van ledengegevens gezamenlijk te realiseren. De partijen hebben afgesproken dat de VOB het voortouw neemt in de oprichting van het consortium.
De consortiumconstructie voor het gezamenlijk beheer en gebruik van klantgegevens is door de opstellers van het advies, Job Cohen en Ton Brandenbarg, aangeduid als 'derde weg' om tegemoet te komen aan de bezwaren die de indieners van de
motie over ‘
digital-only’-lidmaatschappen tijdens de VOB-ledenvergadering op 18 juni 2015 formuleerden tegen rechtstreekse registratie bij de KB van mensen die geen lid van een fysieke bibliotheek willen zijn, maar alleen gebruik willen maken van de e-content van de ‘landelijke digitale bibliotheek’. Het voorstel van Cohen en Brandenbarg werd tijdens de VOB-ledenvergadering van 8 oktober 2015 aanvaard, waarna KB en VOB een voorbereidingsgroep onder leiding van Cohen-Brandenbarg in het leven riepen om het voorstel verder uit te werken.
In het
definitieve advies (pdf) dat op basis hiervan tot stand kwam, wordt nog eens benadrukt dat een fundamenteel uitgangspunt voor het inrichten van het consortium (volgens de privacywetgeving) is, dat bibliotheken (KB en openbare bibliotheken) altijd ieder zelfstandig verantwoordelijk blijven voor uitwisseling van (klant)gegevens op basis van de overeenkomst met de eigen klanten. 'Zij beslissen zelf of gegevens worden gedeeld met een consortium of niet. De klantgegevens kunnen niet zonder meer uit handen worden gegeven aan een centraal consortium. Het consortium kan echter wel bepaalde overeengekomen klantbenaderingen uitvoeren ten dienste van de klanten (extra service) waar het gebruik van klantgegevens onontbeerlijk is. Bibliotheken dragen dan voor een specifiek doel hun verantwoordelijkheid over aan het consortium,' aldus de tekst van het definitieve advies, dat vervolgt: 'Leden van lokale bibliotheken zouden voor dergelijke klantbenaderingen al bij voorbaat als het ware toestemming kunnen verlenen, wanneer bibliotheken bij het afsluiten van lidmaatschappen "algemene voorwaarden" met hun cliënten afspreken, die inhouden welke gegevens voor welke doeleinden voor die klantbenadering gebruikt kunnen worden; vgl. bijvoorbeeld de voorwaarden die Google of Apple stellen wanneer een gebruiker van hun diensten gebruik wil gaan maken - zo uitgebreid als die het doen, hoeft overigens ook weer niet. Dergelijke "algemene voorwaarden" zouden heel goed in consortium-verband kunnen worden opgesteld. Voor nieuwe klanten is dat op voorhand geen probleem, maar voor bestaande klanten ligt dat anders.'
KB en VOB omschrijven het consortium in
een persbericht als 'een instrument om in het digitale domein de klantgerichte benadering vanuit het netwerk van bibliotheken te regelen. Het gaat om het gezamenlijk beheer en gebruik van klantgegevens binnen de regels van Wsob en Wbp. Het is niet de intentie om daar andere onderwerpen te bespreken. Het consortium blijft bij de kernopdracht zoals geformuleerd in het advies,' aldus beide partijen.
Het definitieve advies van Cohen en Brandenbarg zal behandeld worden tijdens de VOB-ledenvergadering op 16 juni a.s. In de
begeleidende brief (pdf) stelt het VOB-bestuur onder andere: 'De KB ziet het Consortium niet als een geschikt gremium om onderwerpen te bespreken die aan het gezamenlijk benaderen van klanten gerelateerd zijn. Derhalve blijft het Consortium bij de kernopdracht zoals geformuleerd in het advies. Dat neemt niet weg dat er andere onderwerpen zijn die nog aandacht vragen. Het is de intentie van de KB die onderwerpen op een andere manier in het contact met VOB en openbare bibliotheken aan de orde te stellen.' Vastgesteld is dat een onafhankelijke voorzitter van het bestuur van het Consortium wenselijk zou zijn. Die voorzitter zou bij voorkeur een juridisch profiel moeten hebben en met name verstand moeten hebben van privacyregels en het gebruik van klantgegevens, zo vermeldt de brief.
Zie ook eerdere berichtgeving over het consortium onder andere
hier en
hier.