WelkBoek, door de KB omschreven als een ‘aanbevelingstool (recommender) om mensen naar een volgend boek te helpen’, werd bijna vijf jaar geleden in het leven geroepen als een nieuwe vorm van (online) romanadvies. Gebruikers kunnen op basis van bepaalde kenmerken, die onder andere betrekking hebben op bepaalde karakteristieken van het personage, het soort plot of de plaats waar het verhaal zich afspeelt, op ideeën worden gebracht aangaande boeken die hen aanspreken. De gebruiker van WelkBoek krijgt zo een leesadvies op basis van beoordelingen van een team van professionals uit de bibliotheekbranche.

In april 2018 loopt de licentie af van WelkBoek, dat wordt ingekocht met het budget voor inkoop e-content van de KB-inkoopcommissie, reden voor de Koninklijke Bibliotheek om de dienst te evalueren. Er is gekeken naar gebruikscijfers en er is een gebruikersonderzoek gedaan. ‘Uit het gebruikersonderzoek (dat is ingevuld door een te kleine groep om harde conclusies te kunnen trekken), kunnen we voorzichtig opmaken dat het een klantbehoefte vervult,’ aldus de KB, die er echter aan toevoegt dat uit de gebruikerscijfers valt op te maken ‘dat de tool niet de juiste lijkt te zijn’. ‘De schuifjes, uniek voor WelkBoek, worden weinig gebruikt en mensen bezoeken te weinig pagina’s bij een bezoek, waaruit af te leiden is dat het potentieel van de dienst niet benut wordt,’ aldus de KB.
Bovendien noemt de KB WelkBoek een prijzige dienst, als de kosten voor redactie, licentie, beheercontracten en dergelijke gerelateerd worden aan het relatief beperkte gebruik (het afgelopen jaar werden er iets minder dan 2000 boeken - fysieke en e-books - geleend cq aangevraagd via WelkBoek). Doorberekend kost het enkele tientallen euro’s per bestelling, voor de KB reden om de inkoopcommissie te adviseren WelkBoek niet meer in te kopen per april 2018. De inkoopcommissie heeft dit advies overgenomen.

De KB benadrukt het principe van ‘recommendations/aanbevelingen’ nog steeds interessant te vinden en daarom te zoeken naar goedkopere alternatieven voor WelkBoek die deels geautomatiseerd zullen zijn, alhoewel de ‘menselijke input’ volgens de KB ook nog steeds belangrijk blijft. ‘Ook de menselijke input/data die is/zijn verzameld binnen WelkBoek, willen we niet verloren laten gaan en er wordt onderzocht hoe deze gegevens kunnen worden opgenomen in een nieuw te ontwikkelen dienstverlening. Begin volgend jaar organiseren we een bijeenkomst voor alle betrokkenen om te bekijken hoe we verder kunnen met een recommender-service,’ zo kondigt de KB aan.

Ton de Kruyff, directeur van Bibliotheek Langedijk, wijdde op zijn weblog L.A.R.S op 29 november overigens reeds een blogpost aan het verdwijnen van WelkBoek. ‘Maar, jammer vind ik het wel, Welkboek was een mooie dienst. Vond, vind ik dan. Echte mensen lezen boeken (vrijwillig, maar over vrijwilligers lopen de meningen ook al fors uiteen dus daar zeg ik maar niets over), voeren hun leesgegevens en ervaringen in, andere mensen ... nou ja, dat zei ik al. Mooi is het ontbreken van enig algoritme, echte mensen doen iets en er komt verder geen abstracte formule aan te pas. Al is dat misschien een weinig innovatieve, enigszins ouderwetse mening,’ aldus De Kruyff.