Bibliotheek Eindhoven heeft de rechtszaak gewonnen die zij had aangespannen tegen de Stichting Cultuur Eindhoven (SCE) vanwege een extra korting van twee ton. Het ging om een zogeheten ‘solidariteitskorting’ die bestaande culturele instellingen volgens de Stichting Cultuur zouden moeten gaan betalen om nieuwe culturele initiatieven te kunnen financieren. De bestuursrechter van het Bossche hof doet geen uitspraak over de korting, maar stelt wel dat de Stichting Cultuur niet bevoegd is om subsidie te verstrekken aan de bibliotheek.
Bibliotheek Eindhoven besloot eind oktober vorig jaar het advies van de SCE om bestaande culturele instellingen een ‘solidariteitskorting’ van 5,3% op te leggen,
aan te vechten bij de rechter. De bibliotheek had haar bezwaren tegen de korting toen reeds twee keer voorgelegd aan de gemeentelijke bezwarencommissie, die de bibliotheek tot op grote hoogte gelijk heeft gegeven, maar de cultuurraad bleef bij de bezuiniging. Bibliotheekdirecteur Albert Kivits zei vervolgens geen andere weg te zien dan naar de rechter te stappen. Het
advies (pdf) van de Stichting Cultuur Eindhoven, de Eindhovense cultuurraad, dateert uit 2016. De bibliotheek stelde in een
reactie (pdf) op het advies dd 25 oktober 2016 onder andere: ‘Het voelt onrechtvaardig, omdat wij meer dan andere instellingen de afgelopen jaren structureel en incidenteel hebben bijgedragen aan het realiseren van de bezuinigingsdoelstellingen van de stad.’
De bestuursrechter van de Rechtbank Oost-Brabant in Den Bosch steekt nu dus een stokje voor de voorgenomen korting. De rechter
oordeelde op 30 mei dat de Stichting Cultuur juridisch niet bevoegd is om een dergelijke korting op te leggen. ‘In het vonnis stelt de rechtbank dat de stichting de subsidie aan de bibliotheek verstrekte op grond van een door haarzelf vastgestelde subsidieregeling. Volgens de rechtbank kan deze subsidieregeling niet worden aangemerkt als wettelijk voorschrift, omdat een stichting niet bevoegd is dergelijke voorschriften vast te stellen. Ook constateert de rechtbank dat de bevoegdheid daartoe niet door de gemeenteraad van Eindhoven aan de stichting is gedelegeerd. En nog afgezien daarvan: delegeren van die bevoegdheid zou in strijd zijn met de Gemeentewet, zo stelt de rechter,’
aldus het Eindhovens Dagblad. Ook de algemene subsidieregels van de gemeente kunnen niet dienen als wettelijk voorschrift, omdat op basis daarvan alleen het college van burgemeester en wethouders bevoegd zou zijn subsidie te verstrekken. De rechter
stelt bijna verontschuldigend: 'Samenvattend komt het er op neer dat de stichting überhaupt niet bevoegd was aan de bibliotheek subsidie te verstrekken. De rechtbank beseft dat er met dit oordeel een situatie ontstaat die door zowel de bibliotheek als de stichting niet is beoogd, maar de rechtbank is gebonden aan de wettelijke kaders.'
Door de uitspraak van de rechter valt mogelijk de basis weg onder de Stichting Cultuur Eindhoven, die in 2015 in het leven is geroepen om de cultuursubsidies in Eindhoven te verdelen. Vertegenwoordigers van verschillende Eindhovense politieke partijen geven
in het Eindhovens Dagblad aan zich zorgen te maken over de consequenties van de rechterlijke uitspraak voor het beleid rond cultuursubsidies in Eindhoven.
De SCE
stelt in reactie op de
gerechtelijke uitspraak: ‘SCE zal zich in overleg met de Openbare Bibliotheek beraden op de gevolgen van het oordeel van de rechtbank. Deze uitspraak heeft op dit moment geen consequenties voor al door SCE verstrekte subsidies. SCE en gemeente Eindhoven zijn in beraad over de vervolgstappen die genomen zouden moeten worden.’