Muntpunt lijkt als belevingsbibliotheek alle moderne antwoorden op de hedendaagse bibliotheekuitdagingen te willen integreren. Het uitlenen is volledig geautomatiseerd met sorteerrobots en RFID. De collectievorming wordt deels gedaan door crowd- en expertsourcing, bijvoorbeeld door slim gebruik te maken van muziekrecensenten en partnerexpertise. En de presentatie van de collectie is actueel (retailpresentatie en Rotunda) en wordt aangepast aan de seizoenen en verschillende thema’s. Mooie voorbeelden zijn de Stripcollectie en de collecties Vinylplaten, Bewust leven en de Denkersgalerij.


Partnerpresentatie
Dankzij de fusie van de voormalige Hoofdstedelijke Bibliotheek (HOB) met de Vlaamse stichting Onthaal en Promotie Brussel (OPB) is Muntpunt ook een informatiepunt en verbindingscentrum geworden. Met ruim honderd nieuwe partners kon Muntpunt een zeer uitgebreid openingsfeest neerzetten. Het weekend was uitdrukkelijk bedoeld om alle culturele en maatschappelijke partners van Muntpunt te presenteren. Van vrijdagavond tot zondagmiddag kon je op en rond Muntpunt onder meer: feesten, muurklimmen, wijnproeven, je lichaam versieren met literaire bodypaints, advies inwinnen over een suikervrij dieet, werk zoeken met behulp van social media, wandelen of fietsen met een Brusselse stadsgids, luisteren naar een lezing van Kristien Hemmerechts of Braziliaanse percussie en natuurlijk het nieuwe gebouw bewonderen.

Digital lab
Verblijfsbibliotheek Muntpunt is ruim en modern en er is goed rekening gehouden met de menselijke maat. Nergens voelt het te groot of overweldigend aan. Brede trappen rond een centrale zwarte boekentoren leiden naar vijf thematische verdiepingen met bijbehorende faciliteiten. De jeugdafdeling heeft een open atelier (het Bokaal), waar een illustrator spreekuur houdt. Op de fictieverdieping heeft de young adult hoek een game & chill zone. De verdieping ‘wetenschap, samenleving & gezondheid’ heeft een studiezaal met pc’s en op de kunstverdieping kun je experimenteren met filmpjes en muziek in het digital lab. Helemaal bovenin het gebouw heeft het personeel een grote witte ruimte ter beschikking.


Zeven zware jaren
De aanloop naar Muntpunt duurde lang en ging niet over rozen. Volgens hoofdbibliothecaris Leen Lekens waren het zeven zware jaren. Ondanks haar vermoeidheid (de voorbereidingen en het openingsfeest van vrijdagavond eisen hun tol) is ze - op zaterdagmiddag - bereid om meer over het Muntpunt-avontuur vertellen.
Want een avontuur was het wel. Aan de opening gingen jaren van fuseren, reorganiseren, verhuizen en verbouwen vooraf, inclusief een staking
van het personeel, fors oplopende kosten (tot 22 miljoen euro), twee jaar aan bouwvertragingen wegens asbest en stabiliteitsproblemen, dit alles gepaard aan teruglopende bezoekersaantallen.

De grootste verandering was volgens Lekens de organisatiestructuur en de bijbehorende nieuwe organisatieleer. Het nieuwe werken (in teamverband) vergde dat iedereen het oude hiërarchische bibliotheekwerk moest loslaten. Lekens maakte mee hoe de aanvankelijke weerstand bij het personeel langzaam overwonnen werd. ‘Ik heb mensen echt moeten “empoweren”. Door hen in zichzelf te laten geloven, probeerde ik het beste in ze naar boven te halen. We moeten mensen de ruimte gunnen om fouten te maken en niet te snel zelf willen ingrijpen.’
Terwijl ze vertelt over de zeven zware jaren voorafgaand aan de opening, lopen geregeld kinderen in klimtenue voorbij om onder begeleiding van jeugdorganisatie JES uit het raam naar beneden te zakken. Lekens: ‘Eigenlijk begint het nu pas. Nu we echt open zijn, kunnen we beginnen met alles volledig in werking te stellen.’

Muntpunt zal het ledenaantal opnieuw moeten opkrikken. Door de verbouwings- en verhuizingsperikelen is dat aantal fors teruggelopen. Eva Drees, projectleider pers & pr, hoopt op zo'n 3000 bezoekers per week voor dit jaar en ruim 6000 wekelijkse bezoekers in 2014. Het bezoekersaantal zou daarmee weer ongeveer terug zijn op het niveau van voor 2008, toen de verbouwing begon en toen de bibliotheek circa 6700 bezoekers per week ontving. Afgaande op de bezoekersreacties tijdens het openingsweekend moet dat wel in orde komen.

Bezoekers
De familie Vincke is bijvoorbeeld van plan om met het hele gezin lid te worden. ‘We kunnen ons mooi elk op onze eigen verdieping terugtrekken’, aldus vader Frederic (43). Zoontje Antoine (anderhalf) vermaakt zich ondertussen in het kruiphoekje van partnerorganisatie Baboes, terwijl Adrien (viereneenhalf) probeert een antwoord te vinden op zijn eerste levensvraag in het boek ‘Waar ga je heen als je dood bent?’
Een eindje verderop in de zithoek - blauwe coupé genaamd - zit een lerares Nederlands, Annelies (29). Zij is elke keer trouw meeverhuisd met de bieb en zeer onder de indruk van het nieuwe gebouw. ‘Super, echt knap gedaan!’ Ze denkt dat haar leerlingen de game & chill zone zeker zullen waarderen. Volgens haar is het een mooie en vooral veilige plek om lekker rond te hangen. Even lijkt ze te twijfelen of het nieuwe concept van beleefbibliotheek wel echt doorgaat als ze zegt: ‘Ik hoop dat dat mag’. Misschien een herinnering aan de HOB oude stijl waar rondhangen nog was verboden?

Sommige bezoekers moeten nog wennen aan de nieuwe bibliotheekvorm. De heer en mevrouw Fonteyn (78 en 81 jaar) lopen een beetje verloren rond. Ze zijn ‘al sinds de kinderen’ lid van de voormalige HOB en zijn op zoek naar SISO 600 (sport) om informatie te zoeken voor hun wandelclub. Op mijn vraag wat ze van het nieuwe gebouw vinden, antwoordt de heer Fonteyn: ‘’t Zal wennen worden. Zo’n nieuw gebouw is bijna een doolhof.’ Muntpunter Els vangt ons gesprek op en wijst hen de weg naar de sport. Zij moest zelf ook wennen, bekent ze. Het echtpaar Fonteyn voelt zich dankzij het gesprekje zienderogen meer op hun gemak. Vol goede moed vervolgen ze hun weg. Ze zijn van plan om als vanouds wekelijks te komen. ‘Volgend jaar ken ik het van buiten’, aldus meneer Fonteyn.

Zie ook de website van Muntpunt.

Tekst: Elselien Dijkstra
Foto´s: © Muntpunt – fotograaf: Lies Engelen

Drie gebouwen uit verschillende tijdvakken vormen samen Muntpunt: het Schildknaapgebouw uit de negentiende eeuw, het Monnaie House, een kantoorgebouw uit de jaren zeventig van de twintigste eeuw, en daartussen een groot, nieuw trappenhuis. Muntpunt bestaat uit zeven verdiepingen. Op de begane grond bevindt zich de zogeheten Agora, gericht op informatie en promotie. Aan de gele onthaalbalie geeft het personeel uitleg over alles wat de Vlaamse gemeenschap te bieden heeft in Brussel. De Agora omvat ook een grote krantenhoek, met computers waarop de internationale dagbladen kunnen worden gelezen. Voorts is er een 'spelpunt', met gezelschapsspelletjes die uitgeleend worden, een folderwand en een 'ruilkast' waar bezoekers afgedankte boeken definitief kunnen achterlaten en andere meenemen, in de traditie van 'bookcrossing'. Op de begane grond kunnen ook de geleende materialen teruggebracht worden via een innameautomaat. De eerste tot en met de vijfde verdieping worden ingenomen door de bibliotheek, met op de eerste verdieping de jeugdafdeling, met onder andere een theatertje en een klein kantoor, de Bokaal, waar jeugdschrijvers en illustratoren kunnen werken. Voor de allerkleinsten is er een speelruimte, voor de pubers zijn er gameconsoles en hangplekken. Op de tweede verdieping, de roze verdieping, staan de fictieboeken en speelfilms. Op de derde verdieping, de groene, staan de boeken over wetenschappen en samenleving. Hier is ook de enige stille ruimte van het gebouw, de zogenaamde stadsstudiezaal, met 90 werkplekken waarvan 60 uitgerust met een computer. Op de vierde, oranje verdieping gaat het over Brussel en de wereld. Je vindt er boeken over de hoofdstad, vertaalde literatuur en materiaal om Nederlands te leren. De bovenste bibliotheekverdieping, de blauwe, is gewijd aan cultuur. Deze etage omvat ook een klein auditorium en het digitale lab, een reeks computers waarop geëxperimenteerd kan worden met muziek en film. Op deze website wordt via een virtuele tour een impressie van het gebouw gegeven. Zie voor meer informatie ook onderstaande links: Muntpunt is niet zomaar een bib Een werveling rond een boekentoren Video: Muntpunt wil geen klassieke bib zijn: 'Inspelen op de snuffelaar' Opening Muntpunt: 'We halen binnen wat trendy is' Standpunt BDW: Muntpunt, de uitdaging Muntpunt: Cijfertjes en wat voorafging Muntpunt wil verbinden Dossier Opening Muntpunt op brusselnieuws.be