Door symbolisch met een grote theekan een kop vol te schenken die Stadkamer-directeur Astrid Vrolijk vasthield, verrichtte Prinses Laurentien officieel de openingshandeling, die moest symboliseren dat De Stadkamer meer is dan een rij boeken, dat het vooral een ontmoetingsplek wil zijn. Daarna volgde een rondleiding door de nieuwe bibliotheek, werd verteld over de geschiedenis van het gebouw (waarin vroeger de GGD huisde), kreeg Laurentien een kijkje bij de voorleestribune (en tevens trap) in het kindergedeelte van de bieb en werden de 3D-printers in het gebouw gedemonstreerd door studenten van het Cibap, de ‘vakschool voor verbeelding’. Prinses Laurentien, wier vader, oud-politicus Laurens Jan Brinkhorst, werd geboren in Zwolle, noemde haar aanwezigheid ‘thuiskomen’ en vergeleek tijdens haar toespraak de Stadkamer met ‘thuis’. ‘Thuis is de plek waar je je veilig voelt. Het is de plek waar je jezelf kunt zijn en waar ze het beste met je voor hebben,’ aldus prinses Laurentien.


De inwoners van Zwolle konden de nieuwe Stadkamer op 21 en 22 april voor het eerst bezoeken tijdens het openingsweekend. Het programma bood verspreid over het hele gebouw een keur aan activiteiten en optredens, waaronder een schrijfestafette, een lunchconcert, een spreekuur van een opruimcoach, presentaties in het medialab, een ‘tête-a-tête-portret’, dansvoorstellingen en verschillende exposities. Meest ontregelende hoogtepunt van de zaterdag werd verzorgd door een tiental als gothics uitgedoste jongeren die onder het motto 'Occupy Library' door het gebouw trokken om de toehoorders uit te leggen hoe men ook anders naar de bibliotheek kan kijken. Hun optreden werd afgesloten met het scanderen van de leuze ‘Baas in eigen bieb!’ en het voorlezen van een ‘manifest’ (‘Speel meer in je leven, ook als je al volwassen bent!’). Het bleek locatietheater van het jeugdtoneelgezelschap The Young Ones te zijn, maar je zou bijna hopen dat deze jongeren ook in de toekomst nog hun zegje mogen blijven doen over het reilen en zeilen van de Stadkamer. Ontroerend hoogtepunt van de dag was het optreden van de uit Syrië gevluchte Mirjam Bishar en haar familie, die bij het Taalpunt Aramese, Arabische en Nederlandse liedjes zongen. Hun vertolking van Marco Borsato’s ‘Mooi’ kreeg alle toeschouwers muisstil.


De Stadkamer is in 2015 ontstaan uit Bibliotheek Zwolle, kunstencentrum Muzerie en Kunst&Zo (servicepunt voor kunst & cultuur). Binnen Stadkamer Zwolle worden vier pijlers onderscheiden: Lezen en lenen, Media- en Taaleducatie, Cultuureducatie en BuurtCultuur & Amateurkunst.
Aanvankelijk was het de bedoeling dat de nieuwe fusieorganisatie half 2016 zou verhuizen naar het voormalige GGD-gebouw aan de Zeven Alleetjes. De weg naar de opening van Stadkamer Zwolle is echter niet zonder problemen verlopen. Zo werd de Stadkamer na de fusie met de Muzerie geconfronteerd met onverwachte schulden uit het verleden. Daarnaast moest er tot tweemaal toe in het voormalige GGD-gebouw asbest gesaneerd worden, wat leidde tot een aanzienlijke vertraging, waardoor de bibliotheek genoodzaakt was ruim een jaar lang tijdelijk te bivakkeren in het Zwolse stadhuis. Stadkamer-directeur Astrid Vrolijk zegt zich door alle tegenslag niet te hebben laten ontmoedigen. ‘We zijn ooit begonnen vanuit een beeld dat we voor ogen hadden. Asbest of niet, het zou fantastisch worden,’ aldus Vrolijk in de Stentor.


De nieuwe Stadkamer in het voormalige gebouwencomplex van de GGD is ontworpen door JHK Architecten uit Utrecht. Op de begane grond zijn, behalve de entree en balies, onder andere een leescafé, een multifunctionele zaal en publieke werkplaatsen te vinden. In de kelder bevindt zich de kinderafdeling, met onder andere een glijbaan die tijdens de openingsdagen al een groot succes blijkt te zijn, een doehoek en een voorleestribune. De collecties voor de jongeren en volwassenen bevinden zich op de eerste en tweede verdieping. Op de bovenste twee verdiepingen zijn ondere andere stilteruimtes en (samen)werkplekken te vinden, zelfs met fietsbureaus, zodat mensen niet stil zitten tijdens hun werk. Ook is er een voetbaltafel, zodat er ruimte is voor ontspanning tussen het werk door. Stadkamer-directeur Astrid Vrolijk zegt daarover: 'We zijn straks op werkdagen van negen tot negen geopend, dus mensen moeten ook de hele dag bij ons terecht kunnen. Vandaar dat we ook ruimte hebben voor ontspanning en sandwiches en simpele avondmaaltijden aanbieden in onze horecaruimte.' Een opvallend element van het ontwerp (pdf) vormen de vijftien zogeheten ‘hotspots’, bijzondere plekken tussen de collectie (vaak rond bepaalde thema's, zoals reizen). Zo vindt men verspreid door het gebouw onder andere een Taalpunt, een medialab, een huiskamerbioscoop, een hotspot waar informatie over het thema werk en inkomen te vinden is en een hoek over de geschiedenis van Zwolle.

Zie ook de fotoserie over de opening van Stadkamer Zwolle en het filmpje van RTV Focus

Tekst en foto's: Bart Janssen