Een QR-code heeft tot doel om op eenvoudige wijze vanaf papier of object tot digitale informatie te komen. In plaats van bijvoorbeeld ingewikkelde URL's of codes over te typen, is het nu voldoende om een afbeelding met je telefoon te scannen, waarna deze informatie wordt getoond. Een pc of mac met camera kan ook QR-codes lezen. De QR-code is een digitale toegangspoort tot het web.
Wie een QR-code uitleest, komt vaak bij een internetadres uit. Er is echter veel meer mogelijk en men kan de code koppelen aan allerlei diensten, zoals: Google Maps, kalendergegevens, visitekaartje, e-mailadres, Twitter of Facebook, telefoonnummer, sms, een tekstbestand of een WiFi, om slechts een aantal toepassingen te noemen die het laatste jaar opgang hebben gemaakt. De eenvoud is de kracht van het gebruik.
QR-codes zijn in 1994 in Japan ontwikkeld en werden toegepast in de auto-industrie om onderdelen te sorteren. Sinds 2006 zijn ze vrij beschikbaar als
open source-product. In Nederland is de populariteit ervan vanaf 2008 toegenomen en met ingang van 2010 lijken ze echt te zijn doorgebroken. Deze doorbraak heeft voornamelijk te maken met het feit dat steeds meer telefoons zijn uitgerust met een camera, internet en eenvoudig programma’s of apps om te downloaden.
QR-codes zelf gratis maken
Overal op internet zijn QR-generators te vinden: online tools om gratis een QR-code te ontwerpen. Even een internetadres intypen en men krijgt een blokje code. Deze is eenvoudig te downloaden of van het scherm te ‘grabben’ en in een folder te plaatsen. Simpel, maar wat dan?
Natuurlijk kun je zelf snel iets in elkaar prutsen. Wie zich er even in verdiept, kan er redelijk snel een mooi product van maken. Maar bedenk wel dat de codes vooral gelezen worden door mobiele telefoons, dus ontwerp een mobiele site. Is de code te klein, dan is deze moeilijk leesbaar. Denk na over de juiste toepassing voor de code: internet url, locatiecode of extra tekst of allemaal gecombineerd? En dan heb je nog niet eens gebruikerscijfers aan de code gekoppeld. Ondanks deze bezwaren gewoon uitproberen.
QR-codes in de bibliotheek
Mogelijke toepassingen van QR-codes door bibliotheken zijn:
- Een puzzeltocht cq game door de bibliotheek en de collectie uitzetten voor scholieren, waarbij men diverse mogelijkheden van de QR-code benut: tekst, url, sms, locatie et cetera.
- Activiteitenfolder & affiche met url naar website.
- In de catalogus tonen, zodat gebruikers titels als favorieten op hun mobiel kunnen bewaren of uit de juiste kast kunnen pakken.
- Collectie of aanwinstenlijst bij een materiaalpresentatie.
- Toegang geven tot WiFi of specifieke websites in de bibliotheek.
- Expositie over QR-codes in de bibliotheek organiseren.
- Twitter, Facebook, YouTube koppelen aan QR.
- Gevelreclame.
- Een QR-code in boeken plakken om de gebruiker naar meer informatie te leiden op de eigen site.
- Visitekaartje, toegangskaartje.
- De ultieme fan ontwerpt zijn bibliotheek als een QR-code.
Er zijn al bibliotheken die QR-codes gebruiken op affiches, folders en dergelijke. De Bibliotheek Eindhoven is een puzzeltocht aan het voorbereiden. Er is meer mogelijk.
Landelijk zou allerlei informatie over boeken, schrijvers en activiteiten gekoppeld kunnen worden aan QR-codes. Dat wil zeggen dat bij het inwerken van bibliotheekmaterialen standaard een QR-code in het boek wordt geplaatst, of de uitgevers doen het zelf al.
Bij het grote publiek bestaat nog veel onbekendheid rondom de QR-codes. Voor bibliotheken ligt hier een mooie educatieve rol om informatie over het fenomeen QR-code te verstrekken, bijvoorbeeld door er exposities over te organiseren. Bibliotheken zouden ook educatieve puzzeltochten kunnen ontwikkelen op basis van bibliotheekmaterialen.
Graag verneem ik over meer toepassingen van de QR-code om mogelijk samen met bibliotheken nieuwe producten op basis van QR-codes te ontwikkelen.
Meer informatie
Deze informatie is gebaseerd op een PowerPoint-presentatie met meer beeldmateriaal en links, die gratis te downloaden of te lezen is op Slideshare:
http://www.slideshare.net/digibieb/qr-codes-in-de-bibliotheek-of-onderwijs
- QR-codes:
http://nl.wikipedia.org/wiki/QR-code
- QR-Codes generators:
http://keremerkan.net/qr-code-and-2d-code-generator/
http://zxing.appspot.com/generator/
- QR-codes readers:
http://blog.qr4.nl/Mobile-QR-Code_Readers.aspx
-
QR-codes in onderwijs en onderzoek. Hoe kunt u ze inzetten? (PDF) (Rapport SURFnet)
-
40 Interesting Ways to Use QR Codes in the Classroom (Google Docs)
- Aanvullende informatie over het gebruik van QR-codes in de bibliotheek is
hier te vinden.
-
Bibliotheek Oss begon in oktober 2010 als eerste gebruik te maken van QR-codes gekoppeld aan de catalogus en kreeg daarin navolging van
verschillende andere bibliotheken.
- Een buitenlands voorbeeld van een bibliotheek die QR inzet bij
een game gekoppeld aan de collectie is de New York Public Library, met de
scavenger hunt game Find the Future .
Tekst: Jan de Waal
Beeldmateriaal: Jan de Waal
www.twitter.com/digibieb
