Veel boeken waren nog in bruin papier ‘verpakt’, maar je vond er ook al waarvan je de ‘kaft’ kon zien. De boeken met kaft waren uiteraard veel aantrekkelijker: je zag de titel al en de illustratie (dat heette toen nog tekening) bood alvast een glimp van de mogelijke inhoud.
Het was de tijd van de reeksen: dertig of meer titels over dezelfde hoofdfiguren waren schering en inslag. Die figuren vormden een belangrijk onderdeel van onze toenmalige fantasiewereld en groeiden uit tot levensechte, papieren helden.
Mijn eerste echte heldin was Fietje Vatenkwast. ‘Fietje de vrolijke vatenkwast, die woonde in de aanrechtkast. Ze was niet jong meer, maar och kom, ze waste fijn de kopjes om’. Maar het keukenmateriaal vond het niet meer fijn in de keuken omdat er nieuwe instrumenten kwamen en onder leiding van Fietje kwamen ze in opstand en trokken ze eruit. Je moet het maar doen, als oude en afgeleefde vatenkwast!
Over Fietje bestond maar één verhaal, dus ruimde ze snel baan voor andere helden en heldinnen. Het groepje jonge lezertjes waar ik deel van uitmaakte, sprak af wie wat van de ‘nieuwe boeken’ als eerste mocht kiezen, om de week erna te ruilen.
Zo lazen we met z’n allen om de beurt de verhalen van de Vijf van Enid Blyton en wilden we als meisjes stiekem George zijn, die eigenlijk Georgina heette en veel meer lef had dan alle meisjes die we kenden. Bob Stanhope, ‘bij onze lezers beter bekend als Arendsoog’, was favoriet bij meisjes én jongens. Dat gold ook voor Hielke en Sietse Klinkhamer, die met hun boot de Kameleon menige boef het onderspit deden delven. Pim Pandoer had een auto als kapitein Zeppos, waarmee je te land en te water verdachte individuen kon opsporen. En natuurlijk waren er Bob Evers, Jan Prins en de onvolprezen Arie Roos, waar we ongelooflijk veel plezier aan beleefden.
Maar we werden ouder en zochten en vonden andere boekenhelden. En beetje bij beetje verschoof de aandacht van de fictieve hoofdfiguren naar aandacht voor de geestelijke vaders of moeders: de auteurs.
Eén boek van Thea Beckman met Dolf Wega als hoofdpersoon (jawel,
Kruistocht in spijkerbroek), was goed voor een aanval op en een verwoed uitkijken naar elk nieuw boek dat van haar verscheen. De lotgevallen van Tiuri uit
Brief voor de koning en
Verhalen van het Woeste Woud, maakten me tot een trouwe fan van Tonke Dragt. Rosemary Sutcliff bezorgde mij steevast menige uren spanning… en zij waren lang niet de enigen.
Ik kan er veel opnoemen, de helden uit de boeken en de helden die de boeken schreven. Ze besmetten me voor de rest van mijn leven met het leesvirus.
Ik kan ze er niet genoeg voor bedanken.
Solange De Groote
Bibliotheek Bonheiden
Zie ook het interview met Michèle Gooremans en Marian van Laken van Bibliotheek Bonheiden:
'Bibliotheek Bonheiden: "Aan ambitieuze plannen geen gebrek".'
Voor een fotoserie met foto's van Bibliotheek Bonheiden,
zie hier.