De papieren ‘medicijnen’ zijn bedoeld voor mensen met milde vormen van aandoeningen als vreetbuien, relatieproblemen, slaapproblemen, stress, angst en sociale fobieën. Het idee erachter is dat huisartsen bij vage klachten niet direct weten hoe ze hun patiënten het best kunnen behandelen. Als die eerst een boek over hun probleem lezen, kunnen zij bij een volgend consult beter in gesprek komen over oorzaken en oplossingen.
Patiënten die een boek krijgen voorgeschreven, kunnen deze lenen bij de plaatselijke openbare bibliotheek. De Britse
Arts Council heeft bibliotheken een subsidie van 20.000 pond (23.000 euro) toegekend om
alle titels op de lijst in de collectie op te nemen en gericht te presenteren. Zo kunnen mensen die worstelen met hun angsten en zorgen, zich ook op eigen initiatief verdiepen in hun aandoening zonder meteen naar de dokter te hoeven stappen.
Effectief
De lijst is goedgekeurd door tal van Britse zorginstanties en bevat serieuze zelfhulpboeken, zoals
Overcoming Relationship Problems van Michael Crowe,
How to Stop Worrying van Frank Tallis en
Feel the Fear and Do it Anyway van Susan Jeffers. Dat laatste boek wordt ook gelezen door - de fictieve - Bridget Jones, zo schrijft ze in haar dagboek. Daarnaast is er een secundaire leeslijst met opwekkende romans, gedichten en verhalen. Daarop prijken onder meer
Notes from a Small Island van Bill Bryson en
To Kill a Mockingbird van Harper Lee.
Het idee is afkomstig van de particuliere leesbevorderingsstichting
The Reading Agency en bouwt voort op lokale ervaringen in Wales. Ook in Denemarken en Nieuw-Zeeland schrijven huisartsen al langer zelfhulpboeken voor. The Reading Agency initieerde eerder ook het programma
Mood Boosting Books.
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt ook dat het werkt: patiënten die
Overcoming Depression van Christopher Wilson lezen en bespreken met hun arts zijn significant minder depressief dan patiënten die geen enkel boek over hun ziekte lezen.
Landelijke programma’s
Het initiatief maakt deel uit van de
‘Universal Offer’-strategie die de Society of Chief Librarians (SCL) en minister van cultuur Ed Vaizay vorige week lanceerden. Om de dreigende afname van kwaliteit in de dienstverlening tegen te gaan, als gevolg van de grote bezuinigingen die de openbare bibliotheken ook in Groot-Brittannië krijgen opgelegd, heeft de SLC een viertal landelijke programma’s opgezet waar lokale bibliotheken bij kunnen aanhaken.
Boeken voorschrijven valt onder het programma ‘zorg’. De andere drie programma’s richten zich op informatieoverdracht, digitalisering en lezen. Onder informatieoverdacht valt bijvoorbeeld het helpen van klanten bij het vinden van relevante online bronnen voor het vinden van banen of informatie over gezondheid. Onder digitalisering valt onder meer het bieden van gratis toegang tot internet. Zie voor meer informatie
de website van de SCL.
Tekst: Maarten Dessing
Foto: boodoo, Flickr
Zie ook het artikel in
The Guardian:
'GPs to prescribe self-help books for mental health problems'
Bibliotherapie is overigens geen nieuw fenomeen. De
Bibliotheek Hengelo nodigde bijvoorbeeld in 2009 al mensen met (lichte) psychische problemen uit om langs te komen. En in de periode 2007-2009 organiseerde het Trimbos-instituut het project
'Bibliotherapie met minimale begeleiding'. De Britse
School of Life biedt een andere vorm van bibliotherapie aan, waarbij samen met de klant tijdens een gesprek gezocht wordt naar literatuur die past bij de levensfase waarin de klant zich bevindt en waarbij literatuur hem of haar verder in kan helpen. (Het Nederlandse project De Verhalencoach is hier enigszins mee te vergelijken.)
Een enigszins vergelijkbaar initiatief is het programma
Get into reading van
The Reader Organisation, dat mensen die (nog) niet lezen tot lezen wil aanzetten. Via leesgroepen, waarin hardop wordt gelezen uit literatuur, krijgen zowel single mums en vluchtelingen als daklozen en gevangenen een beter inzicht in de wereld rondom hen. Samen lezen maakt hen beter, mentaal en fysiek. Onlangs maakte minister Schauvliege subsidies vrij voor een Vlaamse pendant van
Get into reading. Projectleider Geert Van den Bossche legt
op Radio 1 van de VRT uit hoe men het project in Vlaanderen vorm wil geven.