Enige tijd geleden was daar opeens het bericht dat de Bibliotheektweedaagse dit jaar in Middelburg zou worden gehouden. Middelburg? Echt? Ja, Middelburg! Mijn hart maakte een sprongetje. Want als ik de passies in mijn leven zou moeten opschrijven, dan zouden zowel bibliotheken (met stip op 1) als Middelburg een belangrijke plaats innemen. Als geboren Zeeuwse (maar niet uit Middelburg) had ik van jongs af aan de wens om ‘ooit in een oud pand in het hart van Middelburg te gaan wonen’. Waar die drang vandaan kwam, ik heb geen idee.
Veel Zeeuwen vinden Middelburg maar een echte ambtenarenstad. Maar toen in 2006 zich de mogelijkheid voordeed - terwijl ik in Tilburg studeerde en min of meer in Den Bosch woonde - greep ik die kans met beide handen. Ik settelde me in de prachtige historische Wagenaarstraat, achter de abdij. Velen verklaarden me voor gek. Wat moest ik daar beginnen? Maar het zou de tijd van mijn leven worden. Een tijd waarin zomaar opeens alles in het leven op zijn plaats valt, zoals dat zo af en toe in een mensenleven gebeurt.
Dat de bibliotheek in deze periode ook een rol speelde, mag duidelijk zijn. Al was het maar omdat ik in die tijd thuis noch computer noch internet had. Een paar keer in de week wandelde ik naar de bibliotheek, beantwoordde wat mails en snuffelde op die heerlijk rustige eerste etage tussen de Fantastische (met recht met hoofdletter) collectie. Ik las er zelfs toen al
Bibliotheekblad! Ik herinner me de gezichten van de medewerkers nog als de dag van vandaag. En wat deed het pijn, toen ik na anderhalf jaar toch weer afscheid nam van de stad die me zo dierbaar was geworden. Ik nam me voor, mocht ik ooit zonder werk komen te zitten, een open sollicitatie te doen als promotiemedewerker van de stad Middelburg. Ik zou er een glansrijke carrière in kunnen maken.
Het nieuws dat de
Bibliotheektweedaagse in Middelburg wordt gehouden, werd niet door iedereen in bibliotheekland omarmd. Van Swelmen, de bekende directeur van Bibliotheek Oppendam,
omschreef het als ‘het suffe en provinciale Middelburg’. Toen ik zijn alter ego Mark Deckers kort daarna in levende lijve tegenkwam, kon ik het niet laten te vragen hoe dat nou zat, met die opmerkingen over Middelburg. Maar hij kon me slechts verwijzen naar Van Swelmen, met de toevoeging dat hij in dit geval toch wel eens gelijk zou kunnen hebben. Ik protesteerde. En keek snel weer eens op het blog van ras-Middelburger Edwin Mijnsbergen om te zien hoe het met zijn prachtige
Middelburg Dronk-project staat. Heimwee naar Middelburg overvalt me vaak als ik zijn mooie blogteksten lees.
Maar het draait natuurlijk niet om de stad. Nee, wat ik belangrijk vind om naar voren te halen, is de vraag wie de kans krijgt om de Bibliotheektweedaagse te bezoeken. Om privacy-redenen zal ik ongetwijfeld geen inzicht in de aanmeldingen krijgen, maar ik vraag me af in hoeverre de bezoekers een afspiegeling vormen van het totale bibliotheekpersoneel in Nederland. Hoeveel front-officemedewerkers krijgen de kans om eens op de hoogte te worden gesteld van de laatste bibliotheekontwikkelingen? Welke bibliotheekorganisatie kiest ervoor om een of meer bibliothecarissen af te vaardigen, of medewerkers die niet op managementniveau zitten, maar wel dagelijks het bibliotheekwerk handen en voeten geven?
Vaak klinkt de klacht in bibliotheekland dat het personeel te behoudend is, of moeilijk mee te krijgen is naar wat ik voor het gemak maar even ‘de nieuwe bibliotheek’ noem. Is een congres als de Bibliotheektweedaagse (en alle komende congressen en bijeenkomsten in de sector) nu niet juist een plaats waar ook eens het personeel van de ‘werkvloer’ zou moeten komen? Zou het niet gewoon goed zijn om juist die mensen te laten gaan en dan verslag in de eigen organisatie te laten uitbrengen?
Misschien vergis ik mij en gebeurt dit al vaak. Eén ding weet ik zeker, het zou nog veel meer moeten gebeuren. Van hoog tot laag, van front-office tot back-office, van manager tot informatiemedewerker.
Samen vormen wij ‘de bibliotheek’. Iedereen moet de kans krijgen en uitgedaagd worden mee te doen aan bijeenkomsten waar het gaat over ontwikkelingen in het vak. Ik wil een dringende oproep doen aan de beslissers in bibliotheekorganisaties om bij een volgend congres of een boeiende (landelijke) bijeenkomst eens goed na te gaan wie er naartoe gaat. En wie misschien wel een keer kan thuisblijven.
En dan tot slot, voor wie niet bij de komende Bibliotheektweedaagse kan zijn: met heimwee denk ik terug aan de prachtige stilte die de stad in de wintermaanden ademt. Een weekendje Middelburg kan ik iedereen aanbevelen. En vergeet in de bibliotheek niet even naar boven te gaan en aan een van de tafeltjes aan het raam te gaan zitten. Daar is het genieten van het mooie uitzicht op de Abdijtoren. En op de rest van de stad. Tja, misschien moet ik toch ooit nog eens een carrièreswitch overwegen.
Marina Polderman