Storytelling staat dit jaar boven aan alle commerciële trendlijstjes. Marketeers werken steeds vaker samen met journalisten om hun verhalende geest aan te wenden voor de verkoop van een product. In 2007 verscheen het boekje Corporate storytelling; de marktwaarde van een geloofwaardig verhaal van Peter van Wijk (al in 2001 verscheen het eerste artikel over corporate storytelling!). In dat jaar schreef ik voor het boek 1908-2008: Bibliotheek Alkmaar 100 jaar een vijftigtal interviews met klanten, wat een dwarsdoorsnede opleverde van wat klanten zoeken in de bibliotheek. Daarin zijn makkelijk de kernwaarden van de bibliotheek te traceren: inspiratie, ontspanning, ontwikkeling, rust, ontmoeting, (blad)muziek, aanbieden van boeken, advies van kundig personeel. De burgemeester schrijft in het voorwoord: ‘Boeken, je krijgt er nooit genoeg van! Bibliotheken met een grote, voor iedereen toegankelijke verzameling boeken hebben bij de intellectuele en maatschappelijke ontwikkeling van de mens, en dus bij die verandering, een zeer belangrijke rol gespeeld’.

Afgelopen jaar kreeg ik een 16-jarige jongen aan de balie die vroeg naar het boek Atlas shrugged van Ayn Rand (dat hadden we). Voor deze klanten, die later misschien nog eens een briljant idee ontwikkelen over economie, wil ik een collectie die toereikend is en een bibliothecaris die precies weet waar hij het over heeft. Vorig jaar zei Kluun in een artikel dat de lezer zich geen consument wil voelen en dat dat de fout is die ze bij Selexyz/Polare hebben gemaakt. Als je niet authentiek bent, dan prikt de consument daar meteen doorheen. Dat betekent dat je niet te veel je oor moet laten hangen naar vaste formats en voorspelbare aanschaf.

Afgelopen weken vroeg ik weer aan diverse klanten wat zij de kernwaarden van een bibliotheek vinden. Het beschikbaar stellen van informatie komt toch wel op de eerste plaats. Afgelopen maand zagen we de discussie bij de publieke omroep over het afschaffen van al te triviale amusementsprogramma’s. Er zal een moment komen dat dat bij ons ook gaat gebeuren.

Het is goed dat we ons op verbinding richten en zeker educatie moet een centrale rol spelen. Het zal vast nodig zijn om op die manier de bibliotheek te redden. Maar voor mij blijft het individu net zo belangrijk. Een kernwaarde van de bibliotheek is ook het zich richten op het individu dat toegang wil tot een schatkamer. Omdat we niet alles kunnen door de bezuinigingen, lijkt het me een goed idee om langzaam weer steeds meer non-fictie te kopen. Dat kan meteen een impuls zijn voor uitgevers om bepaalde titels te gaan uitgeven. We worden tegenwoordig toch afgerekend op bezoekers en niet op uitleningen.

En ik zie de campagne al voor me: ‘De kiem van de oplossing van het CO₂-probleem werd gelegd in een openbare bibliotheek’. Klinkt toch beter dan: ‘Na het lezen gooi ik mijn boeken altijd weg’.

Agnes Klitsie